BẢN DỊCH MỘT BÀI THƠ

Những người Châu Âu thường hay hài hước. Sự hài hước ấy luôn có mặt trong cuộc sống thường ngày, gắn liền với lẽ sống và những răn dạy xã hội.

Trước đây, những ai đã sang Pháp chắc hẳn đã quá quen với câu: “ Nếu trong cuộc đời bạn nói chữ NẾU thường xuyên thì bạn có thể đút cả thành Paris vào trong túi”. Thật vậy, mọi thứ trên thế giới không phải bao giờ cũng theo ý mình, NẾU tức là bạn đã hoàn toàn cho rằng ngoại cảnh phải phụ thuộc hoàn toàn vào suy nghĩ và hành động chủ quan của mình vậy, Thế nhưng, sống trong đời sống lại cũng luôn có sự nuối tiếc và cả những ước mơ. Trong 100 sự thực, bạn vẫn mong có một chữ NẾU ngọt ngào…

Dưới đây là một bài thơ tiếng Pháp với nhan đề NẾU.

Si

Si tu peux voir détruit l’ouvrage de ta vie
Et sans dire un seul mot te mettre à rebâtir,
Ou perdre en un seul coup le gain de cent parties
Sans un geste et sans un soupir.
Si tu peux être amant sans être fou d’amour,
Si tu peux être fort sans cesser d’être tendre,
Et, te sentant hai, sans hair à ton tour,
Poutant lutter et te défendre,
Si tu peux supporter d’entendre tes paroles
Travesties par des gueux pour exciter des sots,
Et d’entendre mentir sur toi leurs bouches folles
Sans mentir toi-même d’un mot.
Si tu peux rester digne en étant populaire,
Si tu peux rester peuple en conseillant les rois,
Et si tu peux aimer tous tes amis en frère,
Sans qu’aucun d’eux soit tout pour toi:
Si tu sais méditer, observer et connaitre.
Sana jamais devenir sceptique ou destructeur,
Rêver, mais sans laisser ton rêver être ton maitre,
Penser, sans n’être qu’un penseur.
Si tu peux être dur sans jamais être en rage,
Si tu peux être brave et jamais imprudent,
Si tu peux être bon, si tu sais sage,
Sans être moral ni pédant.
Si tu peux rencontrer TRIOMPHE après DÉFAITE
Et recevoir ces deux menteurs d’un même front,
Si tu peux conserver ton courage et ta tête,
Quand tous les autres les perdront,
Alors les Rois, le Dieux, la Chance et la Victoire
Seront à tout jaimais tes esclaves soumis.
Et se qui vaut bien mieux que les Rois et la Gloire,
Tu seras un Homme, mon fils!!!

NẾU

Nếu một lần con về tay trắng,
Dù trăm phen đã chiến thắng rồi,
Đứng lên không thù không oán
Từ lòng trong chẳng oán một lời.

Nếu đã biết cương nhu phải lúc,
Muôn dặm trường, tránh lối đọa sa.
Khen chê vẫn nết hiền hoà,
Sắt son giữ thẳng miễn là giữ thân!

Nếu có kẻ rắp tâm làm ác,
Đằng sau lưng bịa chuyện rông dài,
Tâm Thiên Chúa thuỷ chung đằm thắm,
Vẫn muôn vàn rộng mở vui tươi.

Nếu đã là người trong Tứ Hải,
Đạo anh em khuyên nhủ cho tròn,
Nhỏ to chẳng kể thiệt hơn,
Quyết không bè đảng gian lơn hại người.

Nếu lại biết nhìn xa trông rộng,
Biết tiếng trong tiếng đục gạn ra,
Đam mê mà chẳng phù hoa,
Viển vông chớ tưởng, ma tà chớ theo.

Nếu trên cao mà không rẻ dưới,
Đúc gan vàng, biết tính dọc ngang,
Muôn đường ngay thảo đàng hoàng,
Quyết không lên mặt ra ràng Ta Đây!

Nếu đã biết đời như ánh chớp,
Nhục hay Vinh cũng cuộc hý trường,
Chỉ đem tày liếp soi gương,
Tĩnh tâm bế mục ngược ngang mặc lòng!!!

Nếu đã được những gì vừa kể,
Thời Niết Bàn, Nước Chúa tới ngay,
Vinh quang, hạnh ngộ đủ đầy,
Vì ta đã biết làm NGƯỜI ai ơi!!!

Khuất Lão động chủ Nguyễn Hạnh ( Dịch từ bài SI do André Maurois phỏng theo bài IF của Rudyard Kipling)